Idea programu
Cel ogólny programu
Cele szczegółowe programu
Treści programowe
Metody i formy pracy dydaktyczno-wychowawczej
Ewaluacja realizacji programu
Przewidywane efekty
Materiały pomocnicze do realizacji treści programowych
Szkolny Program Profilaktyki
został opracowany na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej wy-chowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51), Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11), Rozporządzenia Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26) oraz w oparciu o Szkolny Program Wychowania i Statut Zespołu Szkół im. gen. Władysława Sikorskiego w Rudniku nad Sanem. Rozporządzenie MENiS z 26 lutego 2000 roku mówi, że "Działalność edukacyjna [...] technikum jest określana przez: [...] program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli oraz rodziców". Statut Szkoły, a w szczególności paragrafy: 6 punkt 3; 7 punkt 1 i 2; 13 punkt 12, 13, 14, 15, 16 i 134, określają nadrzędne cele i zadania szkoły dotyczące wychowania.
Założenia programu zostały zaakceptowane przez
- Radę Pedagogiczną,
- Radę Rodziców,
- Samorząd Uczniowski.
Program skierowany jest do trzech grup:
- uczniów,
- rodziców,
- nauczycieli.
Odpowiedzialni:
- wychowawcy klas.
Osoby wspierające:
- dyrektor szkoły,
- nauczyciele,
- pedagog szkolny.
Termin realizacji:
- w ciągu całego cyklu nauki.
Podstawowe zadania wychowawcy klasy:
- diagnozowanie sytuacji wychowawczej klasy i wczesne rozpoznanie zagrożeń na drodze rozwoju dzieci,
- poznanie struktury klasy i relacji w niej panujących,
- poznanie środowiska rodzinnego uczniów i ewentualnych zagrożeń w nim tkwiących,
- obserwowanie uczniów w różnych sytuacjach (lekcje, wycieczki itp.),
- współpraca z nauczycielami i pedagogiem.
Podstawowe zadania pedagoga:
- diagnoza problemów wychowawczych szkoły na podstawie informacji dostarczonych przez wychowawców klas,
- współpraca z wychowawcami i nauczycielami, udzielanie im wsparcia w planowaniu działań profilaktycznych,
- koordynacja pracy zespołu opracowującego program profilaktyki,
- współpraca z instytucjami zajmującymi się udzielaniem pomocy w rodzinie.
Na podstawie wyników ankiet przeprowadzonych w latach ubiegłych wśród uczniów i ich rodziców (Bezpieczeństwo w szkole i w drodze do szkoły - 2000/2001, 2001/2002; Uczeń i jego środowisko - 2001/2002; Ankieta dla rodziców - 2000/2001, 2001/2002) oraz spostrzeżeń, obserwacji wychowawców klas, i pojawiających się w szkole sytuacji problemowych, wyodrębnione zostały następujące zachowania ryzykowne wśród naszych uczniów:
1. lekceważący stosunek do obowiązków szkolnych,
2. wagary,
3. uzależnienia,
4. przemoc słowna i fizyczna,
5. kradzieże,
6. spadek autorytetu rodziców i nauczycieli.
WSPOMAGANIE UCZNIÓW W RADZENIU SOBIE Z TRUDNOŚCIAMI ZAGRAŻAJĄCYMI PRAWIDŁOWEMU ROZWOJOWI I ZDROWEMU TRYBOWI ŻYCIA.
UCZNIOWIE:
WYPOSAŻENIE UCZNIÓW W UMIEJĘTNOŚCI SAMODZIELNEGO DOKONYWANIA WŁAŚCIWYCH WYBORÓW DOTYCZĄCYCH ZACHOWANIA I ZDROWIA
RODZICE:
DOSTARCZENIE PODSTAWOWYCH INFORMACJI O PRAWIDŁOWOŚCIACH ROZWOJOWYCH OKRESU DORASTANIA, ZNACZENIU SILNEJ WIĘZI EMOCJONALNEJ Z DZIEĆMI ORAZ O UZALEŻNIENIACH (UŻYWKI, MEDIA).
NAUCZYCIELE:
DOSKONALENIE DZIAŁAŃ PODEJMOWANYCH W RAMACH PROFILAKTYKI PROBLEMOWEJ.
UCZNIOWIE:
- kształtowanie systemu wartości i opartego na nim sensu życia,
- wdrażanie do przestrzegania norm społecznych, a w szczególności poszanowania cudzej własności,
- kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych,
- kształtowanie odpowiedzialnego traktowania obowiązków szkolnych,
- ukazanie wartości płynących z przyjaźni i koleżeństwa,
- rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych (konflikty, zagrożenia),
- kształtowanie postaw asertywnych,
- wyrabianie umiejętności organizowania czasu wolnego,
- ukazywanie korzyści z prowadzenia zdrowego stylu życia,
- kształtowanie odpowiedzialności za swoje czyny i zachowanie wobec innych,
- ukazywanie destrukcyjnego wpływu środków uzależniających,
- wdrażanie do krytycznego odbioru mediów,
- ukazywanie negatywnego wpływu środków masowego przekazu,
- uwrażliwienie na kulturę języka.
RODZICE:
- uświadomienie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw dzieci,
- wskazanie rodzicom korzyści płynących ze współpracy ze szkołą,
- dostarczenie informacji o środkach i substancjach zmieniających świadomość,
- wskazywanie sposobów radzenia sobie z dzieckiem w sytuacjach trudnych.
NAUCZYCIELE:
- doskonalenie umiejętności pracy z innymi (nauczyciele, rodzice, uczniowie),
- poprawa komunikacji nauczyciel - rodzic - uczeń,
- wdrażanie do samokształcenia, pogłębiania swej wiedzy i doskonalenia umiejętności wychowawczych,
- dostarczenie informacji o profilaktyce problemowej.
Profilaktyka problemowa nie oddziela profilaktyki narkomanii od innych zachowań problemowych, wskazując na ich podobne przyczyny i podobne możliwości pomocy. Pozwala to na całościowe ujęcie zagadnienia (bez podziału na np.: alkohol, narkotyki, nikotynę i in.).
UCZNIOWIE:
treści programowe do zrealizowania na 4 następujących po sobie godzinach wychowawczych w każdej klasie w cyklu kształcenia.
Tematykę spotkań z uczniami zapisuje się w dziennikach lekcyjnych.
1. Budowanie więzi międzyludzkich.
2. Autorytet.
3. Uzależnienia.
4. Odpowiedzialność (wagary, lekceważący stosunek do nauki, kradzieże).
5. Przemoc.
6. Wzmacnianie cech osobowościowych i społecznych.
7. Radzenie sobie w sytuacjach trudnych, umiejętność świadomego wyboru.
8. Promocja zdrowego stylu życia, organizacja czasu wolnego.
Sformułowanie tematu zajęć nie musi być identyczne z treścią programową.
METODY I FORMY PRACY DYDAKTYCZNO - WYCHOWAWCZEJ:
Osiągnięcie założonych celów wymaga stosowania zróżnicowanych metod i form nauczania. Szczególnie przydatne będą metody rozwijające samodzielność myślenia, analizowania, wnioskowania. Mogą to być między innymi:
- wykład,
- dyskusja,
- metaplan,
- drama,
- odgrywanie ról,
- burza mózgów,
- praca indywidualna,
- praca w grupach.
RODZICE:
treści programowe będą realizowane poprzez prelekcje bądź inne formy na spotkaniach z rodzicami oraz w trakcie indywidualnych spotkań z wychowawcami klas. Tematykę spotkań z rodzicami oraz osobę odpowiedzialną za przygotowanie i przeprowadzenie pedagogizacji ustala się na posiedzeniu Zespołu Wychowawczego.
Treści programowe do realizacji podczas spotkań z rodzicami:
1. O istocie konfliktów pokoleniowych.
2. Przemoc i agresja młodzieży (różne aspekty).
3. Sztuka twórczego rozwiązywania problemów.
4. Zagrożenia współczesnej kultury (media).
5. Mechanizmy uzależnień.
6. Czas wolny młodzieży - szanse i zagrożenia (+ zdrowy styl życia).
7. Rola przyjaźni i koleżeństwa w życiu młodzieży.
8. Sekty i subkultury - kto i dlaczego wstępuje do sekty.
9. W trosce o lepsze poznanie dziecka.
10. Demoralizacja i przestępczość młodzieży.
11. Rodzina - opoką w dzisiejszym świecie.
12. Nakazy- zakazy - kary.
NAUCZYCIELE:
treści programowe będą realizowane a spotkaniach zespołów i komisji przedmiotowych oraz w ramach posiedzeń szkoleniowych i samokształceniowych Rady Pedagogicznej.
Treści programowe do realizacji podczas wyżej wymienionych spotkań:
1. Integracja zespołów klasowych.
2. "Współczulność" - znaczenie empatii w wychowaniu.
3. Motywowanie siebie i innych do ustawicznego kształcenia.
4. Profilaktyka problemowa - Nie uzależnieniom!
5. Kiedy i jak wezwać policję?
6. Komunikacja interpersonalna.
Pożądane jest zorganizowanie cyklu spotkań, prowadzonych przez specjalistę, dotyczących rozpoznawania objawów zażycia środków odurzających oraz opracowanie sposobów reagowania w takiej sytuacji. W razie potrzeby treści programowe będą uzupełniane.
Ewaluacja programu będzie polegała na uzyskaniu odpowiedzi na następujące pytania:
- w jakim stopniu, uczniowie, rodzice i nauczyciele znają ogólne założenia programu?
- czy główne założenia tego programu są przez społeczność szkolną akceptowane?
- czy założone cele programu są realizowane?
- w jaki sposób realizuje się cele programu?
- czy program uwzględnia wszechstronny rozwój ucznia?
- czy realizacja programu wpłynęła na zmianę negatywnych postaw ucznia?
Na początku każdego cyklu nauki wśród uczniów klas pierwszych (ZSZ, T-3, T-4) i ich rodziców należy przeprowadzić ankietę związaną tematycznie z celami programowymi. Jej wyniki pomogą w dokonywaniu diagnozy środowiska uczniowskiego. Ankietę przeprowadzi się także w każdej klasie kończącej szkołę (ZSZ, T-3, T-4). Opracowanie i porównanie wyników ankiet pozwoli stwierdzić, czy podejmowane przez nas działania odnoszą skutek, umożliwi dokonywanie korekty naszej pracy, ułatwi planowanie i dokonywanie wyboru obszarów, które będą objęte badaniami oraz szczególną troską.
Ponadto, w każdym roku szkolnym, na losowo wybranej grupie rodziców i uczniów będzie sprawdzana znajomość założeń, programu (ankieta).
Podobne działania ewaluacyjne będą podejmowane wobec wychowawców i nauczycieli. Wychowawcy są zobowiązani do sporządzenia sprawozdania z realizacji programu wraz ze spostrzeżeniami dotyczącymi zachowania uczniów, na ostatnią w roku szkolnym konferencję plenarną Rady Pedagogicznej.
UCZNIOWIE:
- posiadają umiejętność posługiwania się nabytą wiedzą,
- rozwijają postawę odpowiedzialności za siebie i drugiego człowieka,
- doceniają wartość rodziny, przyjaźni, miłości,
- szanują siebie samych i innych ludzi (postawy, poglądy, wygląd, zdrowie),
- potrafią bronić (argumentami) swoich przekonań,
- poważnie traktują obowiązki szkolne,
- znają konsekwencje zażywania środków odurzających,
- wiedzą, gdzie szukać pomocy w sytuacjach kryzysowych,
- potrafią krytycznie ocenić informacje dostarczane przez media.
RODZICE:
- rozumieją znaczenie aktywnej współpracy z wychowawcą i nauczycielami i ją podejmują,
- mają świadomość tego, że rodzina i silna więź emocjonalna z dzieckiem są warunkiem prawidłowego rozwoju,
- znają prawidłowości rozwojowe wieku dorastania,
- posiadają podstawowe wiadomości dotyczące profilaktyki i uzależnień,
- wiedzą, gdzie szukać pomocy w sytuacjach problemowych.
NAUCZYCIELE:
- posiadają obszerną wiedzę z zakresu profilaktyki problemowej,
- znają i wdrażają nowe, atrakcyjne dla ucznia metody pracy,
- doceniają wartość i widzą potrzebę integracji zespołów klasowych,
- podejmują (wspólnie z uczniami i rodzicami) wysiłek utworzenia "zgranej" klasy.
MATERIAŁY POMOCNICZE DO REALIZACJI TREŚCI PROGRAMOWYCH DLA UCZNIÓW
1. Budowanie więzi międzyludzkich.
Wiadomości i umiejętności
Uczeń:
- rozumie, na czym polega wartość przyjaźni, miłości,
- potrafi nawiązywać i utrzymywać - prawidłowe więzi z drugim człowiekiem,
- umie akceptować drugiego człowieka,
- umie wskazać cechy dobrze funkcjonującej rodziny,
- wie, co chroni, a co niszczy więzi rodzinne,
- rozumie ważność włączania się w życie rodzinne, klasowe,
- zna i wskazuje pozytywne strony przynależności do grupy,
- umie krytycznie ocenić wzorce rodziny, przyjaźni, miłości lansowane przez media,
- powinien być tolerancyjny.
Przykładowe tematy lekcji do realizacji
1. Wzmacnianie więzi koleżeńskiej i grupowej.
2. Nie jestem sam.
a) Akceptacja - czy za wszelką cenę?
b) precz ze stereotypami.
3. Cechy prawdziwej przyjaźni.
4. Ja i grupa - moje miejsce w klasie.
5. Budowanie prawidłowych relacji z rodzicami.
6. Nasze zachowanie - analiza norm grupowych.
7. Tworzenie klimatu zaufania i życzliwości.
Źródła (propozycje)
- Przyjaźń, stosunki międzyosobowe i ich znaczenie. W: Lekcje wychowawcze. Z. 1, scenariusz 1, str. 1
- Co decyduje o moim miejscu w rodzinie? W: Lekcje wychowawcze. Z. 1, scenariusz 12, str. 73
- Poznajemy przyczyny konfliktów w rodzinie. W: Lekcje wychowawcze. Z. 1, scenariusz 14, str. 85
- Świderska I.: Komunikacja interpersonalna. "Biblioteka w Szkole" 2002 nr 1 s. 1-3
- Skubis A.: Przyjaźń - cóż za przygoda! "Biblioteka w Szkole" 2003 nr 2 s. 34 - 35
- Kukołowicz T.: Rodzina wychowuje, Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej Stalowa Wola 1996
- Stryczniewicz B.: Spotkania w klasie szkolnej. Propozycje scenariuszy godzin wychowawczych dla uczniów gimnazjum (i nie tylko!). Oficyna Wydawnicza, Kraków 2001, str. 46 - 53 (Przyjaźń).
2. Autorytet i wartości w moim życiu.
Wiadomości i umiejętności
Uczeń:
- zna, rozumie i rozróżnia pojęcia autorytet, ideał,
- umie uzasadnić własne przekonania dotyczące wyborów osób znaczących,
- potrafi określić własną hierarchię wartości,
- umie odróżnić dobro od zła.
Przykładowe tematy lekcji do realizacji
1. Rola osoby znaczącej w moim życiu.
2. Dlaczego szukamy autorytetów?
3. Czy ja mogę być autorytetem?
4. Zagubienie wartości.
5. Wartości - kształtowanie charakteru.
6. Być czy mieć - dwie postawy wobec życia.
Źródła (propozycje)
- Dudzikowa M.: Autorytet nauczyciela w opinii uczniów. "Problemy Opiekuńczo - Wychowawcze 1995 nr 8 s. 3 - 11 - Czas autorytetów czy szamanów. Rozmowa z prof. dr hab. Edmund Wnuk - Lipiński. "Problemy Opiekuńczo -Wychowawcze" 1995 nr 8 s. 11
- Stryczniewicz B.: Spotkania w klasie szkolnej. Propozycje scenariuszy godzin wychowawczych dla uczniów gimnazjum (i nie tylko!). Oficyna Wydawnicza " Impuls", Kraków 2001, s. 40 - 41
- (Być i mieć - dwie postawy wobec życia).- jw. s. 84 - 87
- (Poznajemy siebie).- Bodenko s. 57
- Zastępstwo bez problemów s. 96
3. Uzależnienia.
Wiadomości i umiejętności
Uczeń:
- wie, co to jest profilaktyka,
- zna mechanizmy powstawania uzależnień,
- zna przyczyny powstawania uzależnień,
- zna konsekwencje uzależnień,
- świadomie podejmuje decyzje i działania profilaktyczne,
- potrafi wskazać sposoby uniknięcia uzależnień,
- zna podstawowe funkcje mediów (informowanie, manipulowanie),
- umie krytycznie ocenić informacje przekazywane przez media.
Przykładowe tematy lekcji do realizacji
1. Przyczyny uzależnień (środki uzależniające + media).
2. Skutki "brania" (zmian zachowań w sferze szkoły, rodziny, prawnej, psychicznej, fizycznej, emocjonalnej).
3. Co zamiast? (przyczyny i alternatywa).
4. Co grozi palaczowi?
5. SOS dla uzależnionego od....
6. Za i przeciw mediom.
Źródła (propozycje)
- Araszczuk Z.: Narkomania, czyli rzecz o smutku młodości. Scenariusz spotkania z młodzieżą. Biblioteka w szkole 2001 nr 5 s. 14 - 16
- Program Edukacji Antytytoniowej dla uczniów szkół licealnych. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2000
- Zajączkowski K.: Dziękuję, nie piję, nie palę, nie biorę. RUBIKON, Kraków- red. Wald I.: Alkohol oraz związane z nim problemy społeczne i zdrowotne. PWN, Warszawa 1986
- Po tej stronie granicy. Zapis stanów świadomości o polskich narkomanach... Wydawnicza Radia i Telewizji, Warszawa 1985
- Moneta Malewska M.: Narkotyki w szkole i w domu. Zagrożenia. Tow. Wydawnicza i Liter. Warszawa 1995
- Abstynencja. Trzeźwość. Profilaktyka wychowawcza. PZWS, Warszawa 1969
- Maxwell R.: Dziecko Alkohol. Narkotyki. GWP, Gdańsk 1999
- Dimoff T., Carper S.: Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki. ELMA BOOKS, Warszawa 1993
- Cekiera Cz.: Ryzyko uzależnień. Tow. Nauk. KUL, Lublin 1994
- Profilaktyka uzależnień. Program edukacyjny. MEN, Warszawa 1991
- Stryczniewicz B.: Spotkania w klasie szkolnej. Propozycje scenariuszy godzin wychowawczych dla uczniów gimnazjum (i nie tylko!). Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków 2001,s. 32 - 34 (Nałogi i zapobieganie nałogom)
- Jęrzejewski M.: Subkultury medialne. "Problemy opiekuńczo - wychowawcze" 2002 nr 2 s. 22 - 31
WIDEOKASETY:
- Alkohol. Droga donikąd.
- Alkohol i narkotyki. Pomyśl, zanim będzie za późno.
- Epitafium dla narkomana.
- Alkoholizm.
- Narkomania.
- Nikotyna. Legalny narkotyk.
4. Odpowiedzialność (min. wagary, stosunek do nauki, kradzieże).
Wiadomości i umiejętności
Uczeń:
- rozumie pojęcie odpowiedzialność
- potrafi samodzielnie wytłumaczyć, na czym polega odpowiedzialność za siebie i drugiego człowieka,
- potrafi samodzielnie ukazać związek między odpowiedzialnością a dokonywanymi wyborami,
- umie wskazać konsekwencje dokonywanych wyborów,
- zna, rozróżnia i rozumie pojęcia: wolność, swoboda.
Przykładowe tematy lekcji do realizacji
1. Odpowiedzialność karna nieletnich (poszanowanie cudzej własności, fałszerstwo dokumentów, wandalizm, rozboje).
2. Nauka - formą realizowania siebie.
3. Czy jestem człowiekiem odpowiedzialnym? (Odpowiedzialność za siebie i innych).
4. W jaki sposób uczymy się odpowiedzialności?
5. Plusy i minusy wagarów.
6. Kształtowanie postawy patriotycznej (czym jest patriotyzm? kto to jest patriota? wzorce osobowe).
Źródła (propozycje)
- Stryczniewicz B.: Spotkania w klasie szkolnej. Propozycje scenariuszy godzin wychowawczych dla uczniów gimnazjum (i nie tylko!). OFICYNA Wydawnicza "Impuls", Kraków 2001, s. 108 - 110 (Wolność i odpowiedzialność)
- Turniak E. B.: Jak zapobiegać wagarom? "Problemy Opiekuńczo - Wychowawcze" 2002 nr 1 s. 46 - 47
- Tyburska A.: Odpowiedzialność karna nieletnich a rodzaj stosowanych środków prawnych. "Problemy Opiekuńczo - Wychowawcze" 1999 nr 6 s. 29 - 36
- Tyburska A.: Nieletni sprawcy czynów karalnych. "Problemy Opiekuńczo - Wychowawcze" 1999 nr 10 s. 33 - 38 - Wychowawca 2002 nr 4
5. Przemoc.
Wiadomości i umiejętności
Uczeń:
- zna i rozumie pojęcia: przemoc, agresja,
- rozróżnia formy i rodzaje przemocy i agresji,
- potrafi przewidywać skutki agresji,
- umie wskazać, w jaki sposób zmniejszyć agresję,
- zna sposoby konstruktywnego radzenia sobie z uczuciami smutku, złości, nudy,
- umie samodzielnie wskazać (rozpoznać) sytuacje potencjalnie niebezpieczne (wywołujące agresję).
Przykładowe tematy lekcji do realizacji
1. Uczymy się rozumieć uczucia własne i innych.
2. Przyczyny i skutki agresji.
3. Jak zmniejszyć agresję?
4. Przemoc w naszej klasie i szkole.
5. Różne formy przemocy.
6. Przemocy - stop!
Źródła (propozycje)
- Pospiszyl I.: Razem przemocy. "Żak", Warszawa 1999
- red. Hołyst B.: Przemoc w życiu codziennym. Ag. Wydawnicza CB Warszawa 1997
- Herman J. L.: Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. GWP, Gdańsk 1999
- Asertywność - sposób na agresję. Scenariusz zajęć. W: Biblioteka w szkole 2001 nr 10 s. 23
- Milczarek A.: ABC wiedzy o zjawisku agresji i przemocy. Poradnik Wychowawcy G 3.1 s. 1 - 15
- Węgrzynowska J.: Jak przeciwdziałać przemocy w klasie. Poradnik Wychowawcy G 3.2 s. 1 - 19 "Wychowawca" 2003 nr 3
- Stryczniewicz B.: Spotkania w klasie szkolnej. Propozycje scenariuszy godzin wychowawczych dla uczniów gimnazjum (i nie tylko!). Oficyna Wydawnicza "Impuls" 2001, s. 102 - 107 (Przemoc i nietolerancja).
6. Wzmacnianie cech osobowościowych i społecznych.
Wiadomości i umiejętności
Uczeń:
- rozumie pojęcie osobowość,
- zna pozytywne i negatywne czynniki wpływające na rozwój osobowości,
- rozumie konieczność podejmowania pracy nad kształtowaniem swojej osobowości,
- potrafi wskazać sposoby rozwijania pozytywnych cech własnego charakteru (własnej osobowości),
- rozumie pojęcie tradycja,
- potrafi powiedzieć i uzasadnić, na czym polega wpływ tradycji na indywidualny rozwój człowieka.
Przykładowe tematy lekcji do realizacji
1. Jak mnie widzą?
2. Budowanie pozytywnej samooceny.
3. Tradycje rodzinne, szkolne, państwowe.
Źródła (propozycje)
- Wykorzystaj moc swoich myśli. W: Lekcje wychowawcze. Z. 1, scenariusz 6, str. 37
- Kim jestem, jaką mam osobowość? W: Lekcje wychowawcze. Z. 1, scenariusz 4, str. 24
7. Radzenie sobie w sytuacjach trudnych, umiejętność świadomego wyboru.
Wiadomości i umiejętności
Uczeń:
- odróżnia posłuszeństwo od uległości,
- umie wyjaśnić pojęcia asertywność, wybór,
- zna pojęcia stres, konflikt,
- wie, dlaczego dochodzi do konfliktów,
- zna sposoby łagodzenia i rozwiązywania konfliktów,
- wie jak radzić sobie ze stresem,
- zna sposoby odmawiania,
- wie jak radzić sobie w sytuacji namawiania i presji grupowej (tzw. odmawianie asertywne),
- umie dokonywać wyboru i podejmować decyzje,
- umie bronić własnych przekonań.
Przykładowe tematy lekcji do realizacji
1. Jak pokonać strach i uzyskać wewnętrzną harmonię?
2. Konflikty - sposoby rozwiązywania.
3. Doceńmy siebie - hierarchia wartości i poczucie własnej wartości.
4. Jak radzić sobie ze stresem?
5. Akcentowanie swoich silnych stron i dostrzeganie ograniczeń.
6. Mam prawo odmówić - sztuka odmawiania.
Źródła (propozycje)
- Jak pokonać strach i uzyskać wewnętrzną harmonię? W: Lekcje wychowawcze. Z. 1, scenariusz 7, str. 44
- Jak zjednać sobie ludzi do realizacji własnych celów? W: Lekcje wychowawcze. Z. 1, scenariusz 8, str. 52
- Podnosimy komfort życia przez wybaczanie. W: Lekcje wychowawcze Z. 1, scenariusz 9, str. 58
- Gaś R.: Pomoc psychologiczna młodzieży, WSiP, Warszawa 1995, str. 77,
- Bodenko s. 129, 44
8. Promocja zdrowego stylu życia.
Wiadomości i umiejętności
Uczeń:
- wie, że przez określony styl życia można uniknąć zakażenia AIDS lub narazić swoje zdrowie,
- wie, co znaczy i co daje aktywne spędzanie czasu,
- umie zaplanować aktywne spędzanie czasu wolnego,
- umie dbać o zdrowie własne i innych,
- wiedzieć jak zdrowo i kulturalnie spędzać wolny czas.
Przykładowe tematy lekcji do realizacji
1. Odpowiedzialność za zdrowie własne i innych (AIDS, higiena, ubiór, odżywianie, nałogi).
2. W zdrowym ciele - zdrowy duch.
3. Czas wolny - różne formy aktywności (możliwość realizowania swoich zainteresowań).
Źródła (propozycje)
- Wideokaseta: AIDS - jak go można uniknąć.
- Kościół a AIDS - Rogowska-Szadkowska: Sposoby zmniejszania ryzyka zakażenia i postępowanie po kontakcie z wirusem HIV, "Ottonianum", Warszawa 1999
- Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV, Opieki nad Żyjącymi z HIV i chorymi na AIDS na lata 1999-2003, ELMA BOOKS, Warszawa 1999
